ดร.ศักดิ์สิทธิ์ ถิรทัฬหกุล นายกเทศมนตรี
เปิดเว็บไซต์ |
10/08/2015 |
ปรับปรุง |
16/03/2024 |
สถิติผู้เข้าชม |
2893654 |
Page Views |
4210322 |
|
|
|
ศาสนา ประเพณี วัฒนธรรม
๑. ศาสนา
วัดในเขตเทศบาลตำบลหนองสองห้อง มี ๓ แห่ง ได้แก่
-
วัดรัตนนิมิต หมู่ที่ ๑๗ บ้านรัตนวารี
-
วัดนิเวศวิทยาราม หมู่ที่ ๔ บ้านไทยนิยม
-
วัดเกาะสะอาด หมู่ที่ ๑๘ บ้านหนองสองห้องใต้
๒. ประเพณีและงานประจำปี
ประชาชนในเขตเทศบาลตำบลหนองสองห้องทั่วไปได้รักษาขนบธรรมเนียม ประเพณีและวัฒนธรรมโบราณของตนไว้หลายอย่าง โดยเฉพาะอย่างยิ่งประเพณีที่เกี่ยวกับพระพุทธศาสนา ซึ่งตนเลื่อมใสศรัทธาโดยจำแนกได้ ดังนี้
๑) บุญกุ้มข้าวใหญ่ นิยมทำกันในเดือนยี่หรือหลังจากการเก็บเกี่ยว มีการนำข้าวเปลือกมากองรวมทำบุญกุ้มข้าวใหญ่ โดยใช้ศาลากลางบ้านหรือศาลาโรงธรรม ทุกครัวเรือนหาบข้าวเปลือกของตนออกมารวมกันกลางคืนมีการเจริญพระพุทธมนต์ รับศีลฟังเทศน์ มีมหรสพสมโภช ตอนเช้ามีการถวายอาหารและข้าวเปลือกการทำบุญข้าวใหญ่จึงถือว่าได้บุญกุศลมาก
๒) บุญข้าวจี่ หรือบุญเดือนสาม ทำโดยการนำข้าวเหนียวที่ปั้นโรยเกลือ ทาไข่ไก่ และจี่ไฟให้สุก เรียกว่าข้าวจี่ การทำบุญข้าวจี่มีคนนิยมทำกันมากเพราะถือว่าได้กุศลมาก และเป็นกาละทานชนิดหนึ่ง
๓) บุญพระเวสน์ หรือบุญเดือนสี่ บุญที่มีการเทศน์พระเวสน์หรือมหาชาติ เรียกบุญพระเวสน์ หนังสือมหาชาติหรือเวสสันดรชาดก เป็นหนังสือชาดกที่แสดงจริยาวัตรของพระพุทธเจ้า คราวพระองค์เสวย พระชาติเป็นพระเวสสันดร เป็นหนังสือเรื่องยาวมี ๑๔ ผูก บุญพระเวสสันดรกำหนดทำในเดือนสี่
๔) ตรุษสงกรานต์ กำหนดเอาวันที่ ๑๓ เป็นวันตรุษสงกรานต์ของทุกปี จะมีการรดน้ำพระพุทธรูปพระสงฆ์ และผู้หลักผู้ใหญ่ เรียกว่าสรงน้ำ การทำบุญมีให้ทาน เป็นต้น เกี่ยวแก่การสรงน้ำเรียกบุญสรงน้ำอีกอย่างหนึ่งว่าตรุษสงกรานต์ “ตรุษ” คือสิ้นสงกรานต์ คือการเคลื่อนย้ายได้แก่ วันที่พระอาทิตย์เคลื่อนย้ายจากฤดูหนาว ก้าวขึ้นสู่ฤดูร้อนในระยะนี้เรียกว่าตรุษสงกรานต์
๕) บุญบั้งไฟ หรือเรียกว่าบุญเดือนหก การนำเอาดินปะสิว (ขี้เจีย) มาคั่วผสมกับถ่านเรียกว่าหมื่อ เอาหมื่อใส่กระบอกไม้ไผ่ (ปัจจุบันพัฒนาเป็นท่อพลาสติกหรือท่อพีวีซี) ตำให้แน่นแล้วเจาะรูเรียกว่าบั้งไฟ
๖) บุญเข้าพรรษา การอยู่ประจำในอาวาสแห่งเดียวตลอด ๓ เดือน ในฤดูฝนเรียกว่าเข้าพรรษาโดยปกติกำหนดเอาวันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๘ เป็นวันเข้าพรรษาซึ่งชาวบ้านจะมีการถวายผ้าอาบน้ำฝน ถวายเทียนพรรษาและมีการทำบุญ เป็นต้น
๗) บุญออกพรรษา การออกจากเขตจำกัดไปพักแรมที่อื่นได้เรียกว่าออกพรรษา พรรษาหมายถึงฤดูฝนปีหนึ่งมี ๔ เดือน คือตั้งแต่แรม ๑ ค่ำ เดือน ๘ ถึง ขึ้น ๑๕ ค่ำเดือน ๑๒ ในระยะ ๔ เดือน ๓ เดือน แรกให้เข้าพรรษาก่อนเข้าครบกำหนด ๓ เดือน แล้วให้ออกอีก ๑ เดือน ให้หาผ้าจีวรมาผลัดเปลี่ยน การทำบุญมีให้ทาน เป็นต้น
นอกจากนี้ยังมีความเชื่อเดิมที่ปฏิบัติสืบทอดกันมาแต่โบราณ คือฮีตสิบสองคองสิบสี่ ฮีตสิบสอง มาจากคำ ๒ คำ คือฮีต กับสิบสอง ฮีตมาจากคำว่าจารีต หมายถึงสิ่งที่ปฏิบัติสืบต่อกันมาจนกลายเป็นประเพณีที่ดีงาม ชาวอีสานเรียกว่าจาฮีต หรือฮีตสิบสองหมายถึงเดือนทั้ง ๑๒ เดือน ในหนึ่งปีฮีตสิบสอง จึงหมายถึงประเพณีที่ประชาชนชาวอีสานได้ปฏิบัติสืบต่อกันมาในโอกาสต่าง ๆ ทั้งสิบสองเดือนในแต่ละปี ประเพณีทั้งสิบสองเดือนที่ชาวอีสานถืเอปฏิบัติกันมานั้นล้วนเป็นประเพณีที่ส่งเสริมให้คนในชุมชนได้ ออกมาร่วมกิจกรรมพบปะสังสรรค์กัน เพื่อความสนุกสนานรื่นเริงและเพื่อความสมานสามัคคีมีความรักใคร่กัน ของคนในท้องถิ่น ซึ่งเป็นการสืบทอดสิ่งที่ดีงามมาจวบจนปัจจุบัน ประเพณีอีสานส่วนใหญ่จะมีเอกลักษณ์แตกต่างจากประเพณี ภาคอื่น ๆ (อาจคล้ายคลึงกับประเพณีของทางภาคเหนือบ้างเพราะมีที่มาค่อนข้างใกล้ชิดกัน) ประเพณีอีสานได้รับอิทธิพลมาจากวัฒนธรรมล้านช้าง (แถบหลวงพระบางประเทศลาว) จึงจะเห็นได้ว่าประเพณีของชาวอีสานและชาวลาวมีความคล้ายกันเพราะมีที่มาเดียวกันและชาวอีสานและชาวลาวก็ไปมาหาสู่กันเป็นประจ้ำยี่ยมญาติพี่น้องทำให้มีการถ่ายเทวัฒนธรรมระหว่างกันด้วย
คองสิบสี่หมายถึง ครองธรรม ๑๔ อย่าง เป็นกรอบหรือแนวทางที่ใช้ปฏิบัติระหว่างกัน ของผู้ปกครองกับผู้ใต้ปกครอง พระสงฆ์ และระหว่างบุคคลทั่วไป เพื่อความสงบสุขร่มเย็นของบ้านเมือง คองสิบสี่มีหลายแบบหลายประเภทพอจะยกตัวอย่างได้ ดังนี้
คองสิบสี่แบบที่ ๑ - กล่าวถึงผู้เกี่ยวข้องกับครอบครัวในสังคมตลอดจนผู้มีหน้าที่ปกครองบ้านเมือง
คองสิบสี่แบบที่ ๒ - กล่าวถึงหลักการที่พระมหากษัตริย์ทรงปฏิบัติในการปกครองบ้านเมือง และข้อที่ประชาชนควรปฏิบัติต่อพระมหากษัตริย์ และจารีตประเพณีที่พึงปฏิบัติให้บ้านเมืองสงบสุข
คองสิบสี่แบบที่ ๓ - กล่าวถึงธรรมที่พระราชาพึงยึดถือปฏิบัติ และเน้นหนักให้ประชาชนปฏิบัติตามจารีตประเพณี และข้อที่คนในครอบครัวพึงปฏิบัติต่อกัน
คองสิบสี่แบบที่ ๔ -กล่าวถึงไปแนวทางฮีตบ้านครองเมือง คือการดำเนินการปกครองบ้านเมืองเพื่อให้บ้านเมืองอยู่เป็นสุขและปฏิบัติตามประเพณี
|
|